Duurzaam inzamelen dankzij Commander S

Introductie
De hoeveelheid verpakkingsmateriaal die we als bevolking weggooien is langzaam een wereldwijd probleem geworden. Schattingen geven aan dat tot 91% van het verpakkingsafval wordt gestort of verbrand waarmee kostbare grondstoffen verloren gaan en CO2 wordt uitgestoten. Een deel van het resterende afval komt in het milieu terecht en levert een bijdrage aan de ‘plastic soep’, vervuiling en vernietiging van ecosystemen. Afval wordt zelfs teruggevonden in de voedselketen in de vorm van microplastics.

Gelukkig wordt er wereldwijd door engineers hard gewerkt aan oplossingen. Ook Nidec Drives, leider op het gebied van innovatieve aandrijfoplossingen, speelt een belangrijke rol bij het aanpakken van dergelijke milieuuitdagingen. Op het vasteland van Europa levert Nidec Drives onder meer Control Techniques-producten aan TOMRA, een bedrijf dat baanbrekende machines ontwikkelt om grondstoffen zoveel mogelijk te hergebruiken.

Al 50 jaar is het Noorse TOMRA wereldwijd marktleider op het gebied van emballage-inname. Het bedrijf biedt totaaloplossingen om lege flessen en blikjes in te nemen, te sorteren en te verwerken. In totaal wordt gefaciliteerd bij de inzameling van zo’n 46 miljard drankverpakkingen per jaar voor ‘Clean Loop Recycling’. Dit betekent dat de verpakkingen die deze machines innemen, geschikt zijn voor het maken van nieuwe verpakkingen. Hiermee speelt TOMRA een belangrijke rol in de recycling van verpakkingsmateriaal, het besparen op grondstoffen (wat de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen verkleint) en het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en afval. Het bedrijf is in praktisch alle Europese landen actief waar wordt gewerkt met statiegeldsystemen op onder andere petflessen, blikjes maar ook glazen flessen. In totaal heeft TOMRA meer dan 100.000 installaties in meer dan 80 markten wereldwijd.



Werking van een emballage machine
Een emballagemachine bestaat grofweg uit twee delen. Het eerste deel is bedoeld voor de klant die zijn lege verpakkingen via een opening kan invoeren. Zodra de verpakking in de opening wordt gelegd, wordt deze gescand en via een transportsysteem – veelal een lopende band – afgevoerd. Door het scanproces wordt vastgesteld om welke verpakking het gaat en hoeveel statiegeld de klant hiervoor terugkrijgt. Wanneer de klant al zijn lege verpakkingen heeft ingevoerd, kan hij middels een druk op de knop een bon uitnemen en zijn statiegeld innen. Ook is het mogelijk dit geld te doneren aan bijvoorbeeld een goed doel.

Het tweede deel van de machine wordt de ‘backroom genoemd’. Dit is de plaats áchter het eerste deel waar alle lege verpakkingen binnenkomen en verder worden verwerkt. Soms worden verpakkingen hier alleen opgeslagen voor transport maar soms ook gesorteerd naar grootte en soort of gecomprimeerd. Deze backroom wordt geassembleerd bij de Nederlandse vestiging van TOMRA in Apeldoorn. Iedere backroom is maatwerk en wordt afgestemd op de specifieke klant en locatie.



Uitdaging
In april 2023 stond TOMRA voor een nieuwe uitdaging toen in Nederland het statiegeldsysteem van plastic flessen werd uitgebreid met blikjes met het doel om ‘afval op straat’ te verminderen. Het streven was om 90% van de verkochte verpakkingen in te zamelen; vertaald naar concrete cijfers gaat het dan om 90% van de 900 miljoen kleine petflessen en 2,5 miljard blikjes die jaarlijks over de toonbank gaan.

De uitbreiding van het statiegeldsysteem leidde tot de noodzaak om alle installaties in Nederland aan te passen. Dit betrof minimaal een software update (de database) maar voor een goedwerkende installatie was ook een aanpassing gewenst aan de apparatuur die áchter de emballage-automaat staat. Veel klanten kozen er daarom voor om PET-flessen en blikjes te compacteren, zoals ook in andere landen gebruikelijk is. Als klanten besloten om niet te compacteren én twee emballage-automaten naast elkaar hadden staan, werd overgegaan tot de inzet van de Z-conveyor van TOMRA. Deze opvoerband brengt de ingenomen drankverpakkingen ongecompacteerd naar een big bag. Omdat deze Z-conveyor indertijd was ontwikkeld voor de verwerking van een kleiner volume (alleen PET-flessen) was ook hier een aanpassing nodig om naast de PET-flessen ook de grote hoeveelheden blikjes te verwerken.

Nieuwe aandrijvingen
Voor de aanpassing aan de Z-conveyor ging TOMRA te raden bij de firma Duursma. Deze technische groothandel voor de industrie biedt haar klanten een belangrijke meerwaarde door kwalitatief hoogwaardige producten in combinatie met de ruime hoeveelheid aandrijftechnische kennis en diverse specialistische diensten. Onder meer op het vlak van onderhoud, assemblage en service. Als leverancier van de aandrijftechnische componenten voor de assemblagemachine wist Duursma precies waar het juiste antwoord te vinden was en schakelde de hulp in van Nidec Drives. De bedrijven werken al ruim 23 jaar samen en hebben al vele dynamische en complexe vraagstukken opgelost. Veelal door gebruik te maken van de producten van Control Techniques. Dit merk staat met een 50-jarige traditie van innovatie bekend om haar gebruiksvriendelijkheid en betrouwbaarheid.

De oplossing voor het TOMRA vraagstuk werd gevonden in het vervangen van de oorspronkelijke 1-fase motor door een 3-fase motor in combinatie met de Control Techniques Commander S Micro AC drive. Deze drive is een frequentieregelaar die beschikbaar is met een vermogen van 0,18 – 4 kW en een maximale uitgangsfrequentie heeft van 300 Hz. De toevoeging van deze Commander S frequentieregelaar aan de 3-fase motor, maakte het mogelijk om de motoren beheerst in en uit te schakelen waarmee hoge aanloopstromen en oververhitting werden voorkomen.

Het bleek de ideale oplossing te zijn voor een 1:1 vervanging van de oude motor zonder de noodzaak de hele machine terug te sturen naar de fabrikant. Sterker nog: door de mogelijkheid om de hele configuratie offline te programmeren, komen monteurs met een compleet vooringestelde oplossing ter plaatse. Na demontage van de oude motor en het monteren van het nieuwe exemplaar, is het inregelen zelf eenvoudig te realiseren: met vier parameters draait de motor.

   

Waarom de Commander S?
Buiten de functionaliteit paste de keuze voor de Commander S ook naadloos in het streven van TOMRA naar maximale duurzaamheid. Zo draagt het strakke, gebogen ontwerp van de Commander S bij aan een kleine ecologische voetafdruk en biedt deze ook een eenvoudige toegang tot de klemmenstroken. Dankzij de click-on/ click-off DIN-rail-montage is installeren bovendien bijzonder eenvoudig.

Uniek is verder het feit dat de Commander S de éérste frequentieregelaar is die standaard wordt geleverd met draadloze communicatie via NFC. NFC staat voor ‘Near Field Communication’ en maakt draadloze communicatie op zeer korte afstand (10 cm) mogelijk. Ten opzichte van Bluetooth en WiFi zijn NFC-verbindingen stabieler en veiliger, komen sneller tot stand en verbruiken minder energie. NFC is in praktisch iedere nieuwe smartphone toegepast en wordt onder meer gebruikt voor het uitvoeren van betalingen. Een bewezen technologie dus.

Het neusje van de zalm is tot slot de Marshal app waarmee de monteur de regelaar draadloos in bedrijf kan stellen, monitoren en diagnosticeren. De app maakt het bijvoorbeeld mogelijk om instellingen te kopiëren en over te dragen op een andere regelaar. Zeker in deze ‘case’ waarin een groot aantal machines moet worden voorzien van een nieuwe aandrijving is dit een onderscheidend voordeel. Elke TOMRA monteur, al dan niet met elektrotechnische kennis, kan de Commander S eenvoudig installeren en programmeren met behulp van deze app.

Samenwerking
Inmiddels wordt er landelijk gewerkt aan het vervangen van de aandrijvingen van specifiek de Z-conveyor door de nieuwe frequentiegeregelde 3-fase motoren. Terugkijkend op het proces van samenwerking tussen de drie bedrijven om snel tot deze oplossing te komen, wordt een schoolvoorbeeld zichtbaar. TOMRA is zeer tevreden over de snelle actie van Duursma en de oplossing die uiteindelijk is geboden in samenwerking met Nidec Drives.



Toekomst
Mede dankzij de samenwerking tussen Nidec Drives en Duursma, en de introductie van de Control Techniques Commander S in de Z-conveyor, kan TOMRA een efficiënte oplossing bieden waarmee innamepunten kunnen voldoen aan de huidige wet- en regelgeving. Hiermee kan het bedrijf zijn cruciale rol in de circulaire economie voortzetten door het consumenten makkelijk te maken hun verpakkingen in te leveren.

Case Study:


Meer Nidec nieuws? Lees hier verder